กีฬา กีฬา เป็นยาวิเศษ ฮา-ไฮ ฮา-ไฮ ยุคปัจจุบันที่ผู้คนให้ความสนใจในการออกกำลังกายและเล่นกีฬากันมากขึ้น การออกกำลังกายหรือเล่นกีฬานั้นเป็นสิ่งที่จำเป็น ช่วยให้ร่างกายแข็งแรงสมบูรณ์และมีสุขภาพดีขึ้นได้ แต่หากมีการปฏิบัติที่ไม่ถูกต้อง ขาดความระมัดระวังก็อาจเกิดการบาดเจ็บขึ้นได้เช่นกัน
การบาดเจ็บจากกีฬา โดยมากมักเกิดขึ้นได้จาก 2 สาเหตุ คือ
- เกิดจากการกระแทกอย่างรุนแรง (traumatic injury) มักเกิดกับกีฬาที่มีการปะทะต่อสู้ เช่น มวย คาราเต้ ยูโด เป็นต้น ทำให้เกิดการแตก ฉีก หักของกระดูก เอ็น กล้ามเนื้อ
- เกิดจากการใช้งานมากเกิน (overused injury) มักเกิดกับกีฬาที่ใช้แขนหรือขาซ้ำๆ เช่น แบดมินตัน เทนนิส กอล์ฟ วิ่ง เวทเทรนนิ่ง เป็นต้น ทำให้กล้ามเนื้อหรือเส้นเอ็นปวด บวม ตึง หรืออักเสบ
อาการแสดง คือ มีประวัติได้รับการบาดเจ็บในระหว่างหรือหลังจากการออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา เช่น หกล้ม ได้รับแรงกระแทก บิดตัวผิดท่า หรือใช้ท่าซ้ำๆ แล้วมีอาการเจ็บ ปวด บวมหรือฟกช้ำเฉพาะที่ อาจมีการจำกัดการเคลื่อนไหว หรือเคลื่อนไหวร่างกายส่วนนั้นไม่ได้ ซึ่งหากปล่อยไว้นานไม่ได้ทำการปฐมพยาบาลหรือรักษาอย่างถูกวิธีจะกลายเป็นการบาดเจ็บเรื้อรังได้
หลักการปฐมพยาบาลเบื้องต้นหลังบาดเจ็บ
หากประเมินอาการแล้วไม่มีการแตกหักร้าวของกระดูก การหลุดเคลื่อนของข้อต่อ หรือบาดแผลเปิด ในช่วง 24-48 ชั่วโมงแรก จะใช้หลักการที่เรียกว่า “RICE”
“R” Rest : พัก หยุดการเคลื่อนไหว ในส่วนที่ได้รับบาดเจ็บ
“I” Ice : ประคบเย็น บริเวณที่บาดเจ็บ ครั้งละ 15-20 นาที ทุก 2-3 ชั่วโมง
“C” Compression : พันกระชับส่วนที่บาดเจ็บด้วยม้วนผ้ายืด (elastic bandage)
“E” Elevation : ยกส่วนที่บาดเจ็บให้สูง เพื่อช่วยลดบวม
หลีกเลี่ยงการใช้ความร้อนในรูปแบบต่างๆ ในระยะ 48 ชั่วโมง แรกของการบาดเจ็บ เพราะจะทำให้เส้นเลือดขยายตัว มีเลือดออกในบริเวณนั้นเพิ่มขึ้น นำไปสู่การบวมของเนื้อเยื่อโดยรอบ หายช้าลงและจะมีอาการปวดมากขึ้น
การรักษาโดยแพทย์แผนจีน
- การฝังเข็มร่วมกับการกระตุ้นไฟฟ้าตามจุดลมปราณ กล้ามเนื้อ หรือเส้นเอ็นบริเวณใกล้เคียงที่มีการบาดเจ็บ เพื่อทะลวงเส้นลมปราณ กระตุ้นการไหลเวียนของลมปราณและเลือด ซึ่งจะส่งผลให้กล้ามเนื้อคลายตัวจากการตึงรัด ลดการอักเสบของกล้ามเนื้อและเส้นเอ็น ลดบวม และระงับปวด ป้องกันไม่ให้เกิดการบาดเจ็บเรื้อรัง
- การครอบแก้ว จะช่วยเพิ่มการหมุนเวียนเลือด สลายเลือดคั่ง นำเลือดใหม่เข้ามาทดแทนเลือดเก่าที่คั่งค้าง
- ยาจีน ในกรณีบางเคสอาจมีการจ่ายยาสมุนไพรจีนร่วมด้วย ในรูปแบบยาทาน หรือแบบต้มแช่กับน้ำอุ่น เพื่อช่วยเพิ่มการหมุนเวียนเลือด สลายเลือดคั่ง ลดบวม และระงับปวด
โดยหมอจะประเมินอาการและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมให้แก่คนไข้แต่ละราย ซึ่งส่วนมากจะนัดคนไข้เพื่อรักษาและติดตามอาการ 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์ รักษาต่อเนื่องติดต่อกันเป็นระยะเวลา 5-10 ครั้ง โดยขึ้นอยู่กับระยะเวลาและความหนักเบาของการบาดเจ็บที่เป็น
วิธีป้องกัน
- ควรมีความรู้พื้นฐาน และทักษะในการเล่นกีฬานั้นๆ
- ก่อนและหลังเล่นกีฬาทุกครั้งควรมีการยืดกล้ามเนื้อ เพื่อให้กล้ามเนื้อมีความยืดหยุ่น และมีความแข็งแรงทนทาน ช่วยป้องกันปัญหากล้ามเนื้อฉีกขาด หรืออักเสบ
- เริ่มต้นอย่างช้าๆ แล้วค่อยๆ เพิ่มระดับความหนักหน่วง ระยะเวลา และความถี่ต่อสัปดาห์ เมื่อสภาพร่างกายแข็งแรงขึ้น
- ดื่มน้ำก่อน ระหว่าง และหลังออกกำลังกายในปริมาณที่เหมาะสม
- พักผ่อนอย่างเพียงพอ และเลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ ช่วยให้ร่างกายมีพลังและลดอาการเหน็ดเหนื่อยได้ง่าย
- สวมชุดหรือเลือกอุปกรณ์ออกกำลังกายที่เหมาะสม
ดังนั้นในการเล่นกีฬาหรือออกกำลังกาย ถ้ารู้จักการป้องกัน มีการเตรียมความพร้อมก่อนการเล่นกีฬา รวมทั้งการรักษาที่ถูกวิธี ทุกคนจะสามารถออกกำลังกายและเล่นกีฬาได้อย่างมีความสุข สุขภาพร่างกายแข็งแรงครับ
ยินดีให้คำปรึกษาสำหรับผู้ที่สนใจรักษาอาการบาดเจ็บจากกีฬาด้วยศาสตร์แพทย์แผนจีน ที่ปิยชาติคลินิก ทั้ง 3 สาขา ใกล้บ้านท่าน ไม่ควรปล่อยไว้ให้เป็นการบาดเจ็บเรื้อรัง รบกวนการออกกำลังกายและการใช้ชีวิตนะครับ
สนใจติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่;
Add Line : https://line.me/R/ti/p/%40piyachartclinic
#เจ็บกล้ามเนื้อ #เจ็บกล้ามเนื้อหลังออกกำลังกาย #เอ็นร้อยหวายอักเสบ #รองช้ำ #การบาดเจ็บจากกีฬา
